Concertgebouw initieert innovatie samen met Stad Brugge en Vlaamse Gemeenschap

Begin oktober start het Concertgebouw met gevelwerken om de terracotta tegelpannen van de westgevel uit voorzorg te verwijderen, dit in afwachting van een nieuwe gevel- en dakbedekking voor het Concertgebouw. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de onderliggende structuur waarop de terracottapannen zijn bevestigd onbetrouwbaar is geworden. De dak- en geveltegels zijn te poreus en voldoen niet aan de vooropgestelde normering. Na het verwijderen van de tegelpannen aan de westgevel, de kant aan de bushalte, die het meest getroffen wordt door slagregen en waar de ontmanteling het dringendst is, volgen de andere gevels en dakvlakken later.

Het Concertgebouw grijpt de noodzakelijke vervanging van zijn volledige gebouwschil meteen aan als opportuniteit in de transitie naar hernieuwbare energie. Het laat zich hierbij adviseren door diverse experten. Momenteel werkt het studiebureau Ingenium in opdracht van het Concertgebouw en in samenwerking met de Stad Brugge aan een grondig onderzoek naar een alternatieve, duurzame gebouwschil met respect voor de bestaande esthetische aanblik en architecturale waarde in de context van een Werelderfgoedstad als Brugge. Hierbij worden alle opties in kaart gebracht, maar kijken de partners in de eerste plaats naar de mogelijkheden om via een nieuwe gebouwschil met geïntegreerde fotovoltaïsche cellen (BIPV) zonne-energie op te wekken. De investeringskost voor een nieuwe BIPV-gebouwschil wordt voorlopig geraamd op om en bij de 10 miljoen euro. Met het project wordt een zo hoog mogelijk jaarlijks energetisch terugverdieneffect geambieerd.  

Bij dit ambitieus en grootschalig meerjarenproject komt de werking van het Concertgebouw als kunstenhuis en congresvenue, met meer dan 1500 events per jaar – concerten, dansvoorstellingen, bedrijfsevents en congressen – niet in het gedrang.  

Vlaanderen en de Stad Brugge stelden ambitieuze klimaatplannen op waarin een verhoogde inzet op zonne-energie als een van de speerpunten naar voren geschoven wordt. Dit is bijzonder uitdagend in een erfgoedcontext. Als ‘Icoongebouw met de hoogste erfgoedwaarde’ (RUP) en duurzaam ondernemer wil het Concertgebouw een voorbeeldrol opnemen in het onderzoek naar het potentieel van de esthetische integratie van fotovoltaïsche oplossingen in een bestaand gebouw binnen een erfgoedcontext. Het Concertgebouw wil daarbij samen met Stad Brugge en Vlaanderen als living lab alle kennis en ervaring van dit vernieuwend onderzoek nationaal en internationaal delen en zo bijdragen om de ecologische ambities waar te maken. 
 
Dit innovatieve project krijgt de steun van de stichtende overheden Stad Brugge en de Vlaamse Gemeenschap, en dit over verschillende domeinen heen: Cultuur, Onroerend Erfgoed en Innovatie. Alle partijen bundelen hun krachten en expertise in het onderzoek naar de toepassingen van fotovoltaïsche hernieuwbare energieopwekking binnen een historische stadskern. Tot op vandaag blijken die vaak moeilijk te implementeren.  

 
‘De situatie is uitdagend en urgent maar we grijpen ze aan als een unieke opportuniteit. Een zonne-energetische renovatie van de iconische schil van het Concertgebouw is grensverleggend en wordt een internationaal en maatschappelijk voorbeeld. Samen met onze partners willen we ook onderzoeken hoe we de gegenereerde energie ter beschikking kunnen stellen aan derden, willen we de opgedane kennis delen en willen we ons breed netwerk sensibiliseren en zo bijdragen aan de ambitieuze klimaatdoelstellingen van Brugge, Vlaanderen en Europa.’ 
— Katrien Van Eeckhoutte, algemeen directeur Concertgebouw 
 
'Brugge is dé erfgoedstad van Vlaanderen, met historisch en ook hedendaags erfgoed. De uitdaging is dit erfgoed te koesteren en Brugge wil hierin een voorbeeld zijn voor Vlaanderen en voor Europa. Als stichtende partner van het Concertgebouw gaan we mee investeren. Voor ons klimaatplan Bruggenaarmorgen wordt dit het speerpunt en voorbeeld om meer zonne-energie in een Werelderfgoedcontext te integreren en vernieuwende technieken te implementeren samen met de Vlaamse Overheid.’ 
— Dirk De fauw, Burgemeester Stad Brugge 
 
'Het Concertgebouw is iconisch als gebouw en als kunsteninstelling in ons Vlaamse cultuurlandschap, maar is ook van belang voor de internationale culturele uitstraling van Vlaanderen. Concertgebouw Brugge heeft naast haar inhoudelijke voorbeeldrol, ook een belangrijke maatschappelijke opdracht. Vlaanderen investeert met heel veel enthousiasme samen met het Concertgebouw en met de Stad Brugge in dit innovatieve project. Vanuit diverse kennisdomeinen – van Cultuur over Onroerend Erfgoed van collega Matthias Diependaele tot Innovatie met collega Jo Brouns –, maar ook met partner VLAIO ondersteunen we het onderzoek, de kennisdeling en financiering. Ons erfgoed en klimaat verdienen namelijk alle kansen. Vlaanderen is en wil ook state-of-the-art blijven en meent het met de klimaattransitie.’ 
—  Jan Jambon, Vlaams Minister-president en Vlaams minister voor Cultuur
 
‘Dit innovatieve renovatieproject van het iconische Concertgebouw is een knap voorbeeld van hoe we heden en toekomst in Vlaanderen met elkaar kunnen verbinden, en hoe ze elkaar zelfs versterken. VLAIO ondersteunt dan ook graag de ingrepen om de duurzaamheid en energieprestatie van dit prachtige gebouw te verbeteren. De keuze voor zonne-energie in een context van een historische stadskern is niet evident, maar Concertgebouw Brugge kan een sterk voorbeeld worden van hoe ook gebouwen met erfgoedwaarde kunnen helpen om de klimaatdoelstellingen van onze regio te behalen.’ 
 — Mark Andries, administrateur-generaal VLAIO 

De afgehaalde pannen gaan rechtstreeks naar de productiesite van Wienerberger in Zonnebeke. Daar vermaalt een mobiele breker ze en dienen ze vervolgens als secundaire grondstof voor de productie van keramische snelbouwstenen. Een mooi voorbeeld van circulariteit.

Vragen?

Bekijk onze vaakgestelde vragen en antwoorden op onze FAQ-pagina.