Wat moet je weten over Philip Glass’ Einstein on the Beach?

Het Concertgebouw presenteert voor het tweede seizoen op rij: de Topstukweken. Vijf meesterwerken uit de muziekgeschiedenis die je minstens één keer in je leven live zou moeten horen en zien. Beleef het zelf tijdens de vijf Topstukweken, met nieuwe concertformats, actieve workshops voor jong en oud, verdieping on- en offline, meet & greets, unieke locaties en uiteraard heel wat topconcerten.

De componist

De Amerikaanse componist Philip Glass (1937) is een van de boegbeelden van de minimal music, een muziekstijl waarbij de componist beperkt basismateriaal heel geleidelijk laat evolueren in lang uitgesponnen herhalingen. Na z’n studies wiskunde, filosofie en fluit in Chicago en New York, zocht hij in 1964 nieuwe muzikale oorden op in Parijs. In zijn werk zijn invloeden te horen uit de westerse klassieke traditie, maar ook uit rock, ambient, elektronische en wereldmuziek. Hij schreef enkele succesvolle opera’s, symfonieën en kamermuziek, en componeerde de soundtrack van films als The Hours en Kundun. Hij is ook sociaal geëngageerd, zo ijverde hij onder meer voor de rechten van de Tibetanen na een reis naar Noord-India.

De muziek

In zijn minimalistische muziek combineert Glass Oosterse met Westerse elementen. Hij stelt de klassieke conventies in vraag en geeft een nieuwe betekenis aan muziek. Hij bestudeert de concepten van
tijd en verandering en gaat aan de slag met de traditionele conventies in de muziek. Einstein on the Beach bijvoorbeeld is geen opera in de klassieke zin van het woord. Er is geen plot, er zijn geen gezongen rollen en het ‘orkest’ bestaat uit synthesizers, houtblazers, een sopraan en een koor.

De context

Philip Glass groeide op in de Verenigde Staten als zoon van joodse immigranten uit Litouwen. Hij zette samenwerkingen op poten met artiesten als Woody Allen, David Bowie, Paul Simon en Allen Ginsberg, maar ook met regisseur en beeldend kunstenaar Robert Wilson, met wie hij Einstein on the Beach maakte. Hij was dan ook een van de eerste componisten die zowel in opera’s
en concertzalen als in de film- en danswereld en de populaire muziek hoge ogen wist te gooien. Zijn grensoverschrijdende werk had een grote impact op heel wat artiesten en intellectuelen na hem.

‘Als student leerde ik via de muziek van Wim Mertens het minimalisme kennen. De Brugse bib en de platenkast van vrienden brachten me al vlug bij de pioniers van het genre. Einstein on the Beach was door zijn duur een forse uitdaging maar de rijkdom aan variatie in de herhaling is zo indrukwekkend dat ik al 30 jaar hoop om een live uitvoering bij te wonen.’
— Bart Hollevoet, 52 jaar, maatschappelijk werker