NIET LANGER (WACHTEN OP HERONTDEKKING)
Hoe wreed kan de tijd zijn dat hij grote muzikale geesten genadeloos in de kieren en plooien van de geschiedenis duwt, gedoemd tot een leven in halve vergetelheid … tot ze door gelijkgestemde zielen vanuit het verleden plots weer het heden worden ingetrokken. De tijd is nu, voor het (her)ontdekken van pionier van de 'tapemuziek' Halim El-Dabh, minimalist Julius Eastman en de Franse componist Gabriel Dupont.
Julius Eastman (1940-1990), ‘vergeten minimalist’
Componist, dirigent, zanger, pianist, choreograaf, zwart, homoseksueel, wonderkind: de Amerikaanse Julius Eastman was het allemaal, en wel – zoals hij dat zelf graag herhaalde – ‘to the fullest’. In de jaren ’70 pendelde het enfant terrible van de hedendaagse klassiek in New York tussen uptown concertzalen en downtown lofts, om er samen te werken met onder meer Morton Feldman, Meredith Monk en John Cage. Maar soms duwen genieën zichzelf de vergetelheid in. Door allerlei omstandigheden – persoonlijke problemen, maar ook de witheid van de klassieke-muziekwereld en de politieke aard van zijn werken – geraakte de muziek van dit genie in de vergetelheid. Toen Eastman in 1990 stierf in een ziekenhuis in Buffalo, duurde het bijna acht maanden voordat de New Yorkse kunst- en muziekwereld van zijn overlijden hoorde. Zijn nagelaten repertoire was inmiddels grotendeels in beslag genomen, of verloren gegaan. Na een te lange stilte kent Eastmans catalogus de afgelopen tien jaar gelukkig een buitengewone heropleving. Grijp de tijd om de rebelse genialiteit van Eastman te horen fonkelen in Crazy Nigger en Gay Guerilla, veelzeggende werken voor vier piano's.
- ZO 13 MRT 2022 / 19:00 — Minimal Piano
In samenwerking met Klarafestival
Zowel Halim El-Dabh als Julius Eastman kan je niet toevallig op 13 maart leren kennen, pal in de Black History Month. Ook nog op het programma in het Concertgebouw tijdens deze jaarlijkse viering van de veerkacht van de zwarte gemeenschap in het heden en het verleden: een debat op zondagochtend 13 maart en een fototentoonstelling.
ZO 13 MRT 2022 / 11:00 — Debat Black History Month
MRT 2022 — Expo Black History Month
Gabriel Dupont (1878-1914), Franse sfeerschepper
Als Jan Michiels je opneemt in een ‘kathedraal van een voorstelling’, geconstrueerd naar het voorbeeld van Marcel Prousts magnum opus À la recherche du temps perdu, dan moet je van goeden huize komen. En toch steken naam en faam van Gabriel Dupont bleekjes af naast ronkende tijdgenoten als Debussy, Fauré, Messiaen of Bartók. Ten onrechte. Zo troefde Dupont bijvoorbeeld Maurice Ravel af bij hun deelname aan de Prix de Rome in 1901, en won hij diverse andere hoog aangeschreven compositieconcoursen. Proef in april van het melancholische oeuvre van deze veel te vroeg overleden Franse componist.
- ZO 02 APR 2022 / 20:00 — Jan Michiels, Juan Parra & Lise Bruyneel
Halim El-Dabh (1921-2017),onbekende pionier van de klankkunst
Wie heeft spots of een megafoon nodig als onze seizoenscomponist Aurélie Nyirabikali Lierman zich opwerpt als je hoogstpersoonlijke pleitbezorger? De Egyptische muziekpionier Halim El-Dabh valt die eer te beurt. In 1944, vier jaar voor het eerste ‘officiële’ voorbeeld van tapemuziek in Europa, bewerkte El-Dabh al een opname. Hij leende bij de radio-omroep van het Midden Oosten een draadrecorder – een voorloper van de cassetterecorder – waarmee hij verschillende geluiden opnam, waaronder dat van een zaar-ceremonie, een oeroud Egyptisch helingsritueel. Die verwerkte hij vervolgens in The Expression Of Zaar, een van de oudste voorbeelden van tapemuziek of ‘musique concrète’. En dat is niet de enige reden waarom hij een opmerkelijke pionier in de hedendaagse kunstmuziek is. Onze seizoenscomponist neemt je in woord, beeld en muziek mee in het werk van deze onbekende
muzikale vernieuwer.
- ZO 13 MRT 2022 / 15:00 — Halim El-Dabh
- ZO 13 MRT 2022 / 17:00 — Halim El-Dabh & Aurélie Nyirabikali Lierman
‘Ik wil graag dat de wereld kennismaakt met de peetvader van alle elektronische muziek waar we — jong én oud — vandaag naar luisteren.’
— Aurélie Nyirabikali Lierman