Iedereen is op zoek
‘Complexity of Belonging’ stelt negen met zichzelf worstelende mensen centraal
‘Complexity of Belonging’ is een coproductie waarbij Anouk Van Dijk (artistiek directeur van Chunky Move Dance Company) en Falk Richter (schrijver/regisseur) de handen in elkaar slaan. Ze deden het eerder al, steeds met interessante voorstellingen tot gevolg. Waar in Van Dijk’s werk de onvoorspelbare buitenwereld als tegenspeler van het fragiele lichaam geuit wordt in dans, is die bij Richter verwerkt in zijn teksten. Samen brengen ze een verhaal waar dans, tekst, beeld en geluid een groot geheel vormen.
‘Complexity of Belonging’ maakt geen geheim van wat het beoogt. Het eerste beeld - een scène omvattend cyclorama van de Australische Outback - beslaat de hele breedte van het podium. De setting is duidelijk: de oneindigheid van de Australische woestenij - niemandsland. De perfecte locatie om eindeloos in rond te dolen. Voor het panorama bevindt zich een groot scherm, een soort digitaal reclamebord waarop afhankelijk van de situatie landschappen, skype gesprekken of de dansers worden geprojecteerd. Verder is er een soort mobiele werktafel aanwezig en staan er enkele mobiele eenpersoonsfauteuils op de scène.
De rode draad doorheen het werk is het verhaal van negen jonge mensen. Een homokoppel dat elkaar leerde kennen via Grindr, een lange afstandsrelatie, een vrouw op zoek naar de perfecte man, allemaal op zoek naar wat hen defineert, wat hen zin heeft. Hun verhalen vormen het kader waarbinnen de zoektocht naar identiteit, naar ‘belonging’ plaatsvindt. Een ‘belonging’ in een wereld waar het leven zich steeds meer online lijkt af te spelen en waar de voeling met de naaste omgeving steeds lastiger wordt. Bij de aanvang van het werk krijgen ze elk een korte solo, waarbij fragmentarische beelden van hun leven op het reclamebord worden afgespeeld. Deze ruime introductie van de personages zorgt evenwel voor een wat traag op gang komen van het verhaal. Eenmaal het verhaal zich ontrolt, is er geen houden meer aan.
De lichamelijke, viscerale dansstaal van Van Dijk, combineert zich perfect met de beklijvende, intieme teksten van Richter. Heel treffend is hoe ze innerlijke gevoelens en gedachten uitbeelden. Een monoloog van een danser gaat steevast gepaard met de lichamelijke veruiterlijking van diezelfde psyche. Het grijpen naar een ankerpunt krijgt via het wegduwen en aantrekken zo een concrete verbeelding. De intieme teksten van de personages gaan naarmate de voorstelling vordert steeds dieper in op de Australische maatschappelijke problematieken rond racisme, gender en nationalisme. Het gebruik van zwarte humor kanaliseert op efficiënte wijze de zware onderwerpen. Zo wordt de insteek van het verhaal nooit te duister.
Globalisering, versnippering van en zoeken naar identiteit, het zijn allemaal geen nieuwe onderwerpen. Ook het kader - vanuit individuele verhalen een bredere problematiek schetsen - is niet nieuw. Ze zijn ook vandaag - in een wereld waar burn out, depressie, eenzaamheid hoogtij viert, nog bijzonder actueel.
Naast de actuele thematiek mag de uitmuntende prestatie van de dansers en acteurs zeker niet vergeten worden. Stuk voor stuk schitteren ze in de uitvoering van hun rollen. Het werd naarmate de voorstelling vorderde ook steeds lastiger acteur en danser te onderscheiden. Zelden vormden dans en woord zo een coherent geheel. Zo maakte Lauren een ellenlange opsomming van eigenschappen die haar perfecte man moet hebben, terwijl ze door een van de mannelijke dansers van het ensemble heen en weer geslingerd werd. Een prestatie die op een applaus van het publiek kon rekenen. De geladen conversatie tussen twee broers over hun familiale situatie - een gesprek waarbij wanhoop, verdriet, eenzaamheid te snijden is - vormde een andere onuitwisbare herinnering van de voorstelling.
De plotse afwisseling van monoloog naar dans kon soms even desoriënterend werken, maar elegant gebruik van licht en geluid losten dat probleem goed op. Zo werden de gesimuleerde skypegesprekken en introspectie momenten van personages begeleid door licht en muziek. Ook de geraffineerde en doordachte scenografie vormde een hoogtepunt in de voorstelling. Op die manier werd de sfeer van dans en tekst volledig gevat. De hele voorstelling werkte toe naar een culminatiepunt. Hierin werd via de spiritualiteit van de Aboriginals een mogelijk antwoord geboden op het probleem van ‘belonging’. Een ietwat mager antwoord op een vraag die beter onbeantwoord was gebleven.
Dit doet echter niets af van de fantastische ervaring die ‘Complexity of Belonging’ bracht aan zijn publiek. Het was een voorstelling over de menselijke dingen des levens. Het idee van kwetsbaarheid als deugd (iets waar Van Dijk trouwens al langer mee werkt), stelde haar in staat op een heel mooie manier problemen in de hedendaagse maatschappij in kaart te brengen.
Gezien door Bastiaan Degryse op 6 december - December Dance festival - Concertgebouw Brugge
