Upbeat desillusie
Belevingsverslag Yoga for Theatres — MaisonDahlBonnema
“camping, woodcraft, aquatics, hiking,
backpacking, and sports
climate change was they say
frequent flyer points were they say
ski boots were they say
I get so tired”
Yoga for Theatres vindt plaats in een bescheiden zaal met een relatief klein publiek gezeten aan de rand van het speelvlak. Af en toe dringt geluid van buitenaf de theaterzaal binnen en doorweeft het de soundtrack binnen. Ietwat kitscherige junglegeluiden, chants in Sanskriet en elektronische muziek schetsen de atmosfeer voor het gezang van de vier performers die zich door de ruimte bewegen. Het eerste lied doet vermoeden dat je per ongeluk een nonsensicale sektevergadering bent binnengestapt, of een groepsmeditatie (inclusief rondtrippelende therapiehond). Het jongste stuk van MaisonDahlBonnema ontvouwt zich evenwel al snel tot een ironische passie over het lijden van de wereld, doorspekt met een uitermate politiek correct vocabularium en pop- en musicalinvloeden. De vier performers zingen hun mantra’s in clichématige showbizzkostuums, met een brede glimlach en gekunstelde wandel: authenticiteit wordt hier niet tussen haakjes geplaatst; de haakjes blijven als enige overeind staan.
Doorheen het stuk stapelen apocalyptische beelden zich op. Ze dringen nooit door; ze worden meteen opgenomen in de maalstroom van woorden en repetitieve ritmes. Verzonnen dier na verzonnen dier passeert de revue om tot uitsterving veroordeeld te worden doorheen het couplet. Het dierenrijk eist zo zijn plaats op, maar ook de theaterzaal wordt ingeroepen als een entiteit met een aanwezigheid en leven op zich, gelijkwaardig aan de mens. ‘Theatres are not easy to communicate with,’ wordt er gezongen, wat het rituele karakter van de liederen nog maar eens onderstreept. De tekst, die heel concreet refereert aan hedendaagse vormen van engagement en activisme, lijkt een knipoog te vormen naar het alomtegenwoordige new materialist discours in de hedendaagse theaterpraktijk en -wetenschappen. De enscenering van de tekst brengt echter een enorme ironie binnen: van de synthetische, extravagante kostuums tot de plastic flesjes waaruit de performers drinken. Het stuk keert zich zo met een expliciet wantrouwen tegen het engagement dat met deze nieuwe ecologische, democratische en verantwoordelijke blik op de wereld gepaard gaat. Yoga for Theatres blijft op ieder moment een beschouwing, een parallel uitspinnen van verschillende wereldvisies. De song situation, zoals het stuk in de ondertitel wordt benoemd, vormt in de eerste plaats een ontmaskering van hypocrisie die reeds vervat zit in het paradoxale promobeeld voor de voorstelling: een idyllisch pastoraal portret van maker en performer Hans Petter Melø Dahl die als jong kind blauwe bessen plukt, geschilderd door zijn oom, een veroordeelde nazistische oorlogscrimineel.
Yoga for Theatres lijkt te oscilleren tussen twee houdingen: de inhoud van de tekst wijst op een nood aan verandering, problematiseert zowel de afzijdige rol van theater als individualisme en komt steeds terug op het schuldgevoel waaronder we vandaag gebukt te lijken gaan (tenzij we voldoen aan nagenoeg onhaalbare standaarden als vrouw, man, consument, huisdiereigenaar…). De vorm zet echter aan tot passiviteit: de nadruk ligt op verdwazing en aanvaarding. Door de enorme hoeveelheid informatie die wordt meegegeven in de ononderbroken sequentie liederen (zonder een enscenering die het overbrengen van de inhoud van de tekst ondersteund), voelde ik tijdens het stuk een gelijklopende opbouw van enerzijds passiviteit en anderzijds frustratie: een goede afspiegeling van onze hedendaagse conditie. We worden op dagdagelijkse basis geconfronteerd met een overdaad aan levensfilosofieën (zoals deze ook in de tekst door en naast elkaar worden aangehaald), ideologieën die in hun omzetting naar praxis verworden tot uitgeholde levensstijlen: van een veelbelovend utopisch kader tot een onderdrukkende normativiteit. De levensstijlen in kwestie zijn vaak alsnog geruststellend, zoals yoga: een downward dog of een striped fly mouse - of wat je nog kan verzinnen voor het water je aan de lippen staat.
Yoga for Theatres is een anti-herbronning voor de moegestreden wereldburger, een tik op de neus. De bewustwording die op die tik volgt, biedt echter geen antwoorden en we blijven even verdwaasd starend en gedesoriënteerd achter als de figurerende Maltezer die van hondensnoepje tot hondensnoepje de liederen aan elkaar rijgt.
— Yoga for Theatres, gezien door Charlotte Wynant (Soundcast+) tijdens December Dance op 7 december 2019
