Zorgeloos navigeren naar een nieuwe wereld met de ud en luit
Met Handgeplukt ontspon zich in het Concertgebouw een muzikale viering van de luit, de oriëntaalse ud en de pipa. Gezellig en langzaam wakker worden, deden we met Murmuring Muses and Whispering Jinn: een project van Sofie Vanden Eynde en Saad Mahmood Jawad, waarbij het duo zich een weg tokkelt tussen klassieke composities, arrangementen en improvisaties. Het muzische resultaat van het rendez-vous tussen Sofie Vanden Eynde en Saad Mahmood Jawad belichaamde de zondagse rust die je ervaart wanneer je met een kop hete koffie langzaam door de krant bladert en de ochtendzon voorbij het loof van de eerste boom tevoorschijn komt. De Belgische luitiste en de Irakese ud-speler brachten een streepje muzikale vredigheid waardoor je zowaar in een dagdroom leek te glijden. Heel beheerst en bezield speelden ze hun persoonlijke favorieten, hier en daar een lach uitwisselend, alsof ze zelf opnieuw blij verrast werden door het talent en de doordachtheid van de ander.
Precies dat laatste deed de voorstelling heel vertrouwd aanvoelen. Zowel Vanden Eynde als Mahmood Jawad brachten de performance mede als een resultaat van een lange samenwerking en alternerend leerproces uit hun eigen culturen, en toch leek het bij elk nummer of ze elkaar opnieuw muzikaal vonden en er een gezellig onderonsje ontstond. Beiden bespeelden hun instrument ongedwongen en lieten de traditionele nummers en improvisaties moeiteloos in elkaar overvloeien. De individuele toewijding en onderlinge verwevenheid van de muzikanten en de dichter, zorgde ervoor dat tussen het trillen van de snaren, niet alleen de lucht bewoog, maar ook de vertedering van het publiek.
Die dichter en verhalenverteller van dienst was Mahmoud Jaber, naast Syrische leerkracht ook poëet. De klanken van de luit en ud werden behoedzaam gedragen door de gereciteerde poëzie die Jaber ons in drie verschillende talen toereikte. De voorgedragen poëtische beschouwingen deden het publiek in combinatie met de warme klanken van de snaarinstrumenten, naar een nieuwe wereld navigeren. Eentje waarvan de taal maar moeilijk te vatten is, omdat de betekenis eerder ligt in het gecreëerde gevoel dan de draagwijdte van het woord zelf. Het geheel was hier heel veel meer dan de som der delen. Voor de doorgedreven luisteraar die het programmaboekje met vertalingen resoluut aan de kant legde tijdens de voorstelling, bleek het verloren lopen in Arabische teksten net een buitenkans om door intonaties en ritmes gegidst te worden naar nog onontgonnen terreinen. Het is namelijk net daar waar de boodschap het meest duidelijk wordt.
Murmuring Muses and Whispering Jinn toont perfect aan dat zelfs als je de (muziek)taal niet beheerst, je moeiteloos vervoerd kan raken en perfect begrijpen kan waar het in essentie over gaat.
Aïsha Baert
— Murmuring Muses and Whispering Jinn door Sofie Vanden Eynde, Saad Mahmood Jawad & Mahmoud Jaber. Gezien op zondag 15 september.
